به گزارش مشرق، ماجراهای پلیسی علیه ایران ظاهرا تمامی ندارد. هر وقت که برخی از دولتها نیاز به جریانسازی روانی و رسانهای علیه ایران داشته باشند، ناگهان خبری منتشر میشود مبنی بر اینکه یک محموله تسلیحاتی از سوی نیروهای وابسته به ایران کشف شده است! پیشتر این رویه را رژیم صهیونیستی اتخاذ میکرد و مثلا میگفت که قایق و یا کشتیای را گرفته که حامل سلاحهای ایرانی برای تروریستها! بوده است.
این مدل رفتارها آنقدر جدی شد که پنج سال قبل، دولت عربستان اعلام کرد که ایران قصد داشته تا عادل الجبیر سفیر سابق عربستان در آمریکا را در رستورانی در این کشور ترور کند! این جنگ روانی علیه ایران آنقدر شدت گرفت تا نهایتا سازمان ملل ورود و ایران را محکوم کرد!
این رفتارها توسط عربستان بارها تکرار شده است. وقتی روابط ایران و مصری که مرسی اخوانی رئیس جمهور آن بود، در حال بهبود بود، ناگهان خبری منتشر شد مبنی بر اینکه سردار سلیمانی فرمانده سپاه قدس در هتلی در قاهره با برخی چهرههای شاخص اخوانالمسلمین دیدار کرده است! این خبرسازیها کافی بود تا شرایط طبیعی نزدیکی دو کشور به یکدیگر را تحت تاثیر حاشیهها و عملیاتهای روانی سعودی قرار دهد.
حالا اما نوبت کویت است. چندی قبل کویت اعلام کرد که یک گروهک را به همراه مقادیر زیادی اسلحه و مهمات در منطقه العبدلی این کشور بازداشت کرده است. اما نکته قابل تامل اینجا بود که برخی مقامات و رسانههای کویتی خیلی سریع این گروهک را منتسب به ایران و حزبالله کردند. این خبرسازیها هر روز بیشتر و بیشتر شد و ابعاد تازه تری پیدا کرد. اما چرا برخی مقامات و رسانههای کویتی به دنبال چنین رفتاری علیه ایران هستند؟ به نظر میرسد سه دلیل برای این امر قابل ذکر باشد:
وجهه مثبت ایران و حزبالله
پس از عملیات تروریستیای که داعش در مسجد امام صادق(ع) در کویت رخ داد، دولت و ملت این کشور رفتارهای منطقی معناداری اتخاذ کردند. امیر کویت ساعاتی پس از این عملیات انتحاری، در صحنه حاضر شد و بر اساس برخی نقلها، از دیدن اجساد جانباختگان متاثر شده و اشک ریخت. علاوه بر این، نمازهای مشترک میان شیعیان و اهل سنت دیگر اقدام مثبت امیر کویت و مردم این کشور بود که واکنشهای مثبتی را در پی داشت.
یکی از این واکنشها، از آنِ سیدحسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان بود که گفت: «کویت در برخورد با انفجار تروریستی، الگو ارائه کرد.» پس از این اظهار نظر نصرالله، برخی از شهروندان کویتی کمپینی را برای تشکر از او ایجاد کردند و برخی رسانههای این کشور هم تقدیر او از ملت کویت را در صفحه اول خود منتشر کردند. این نشانهها یعنی افکار عمومی در کویت، تا حدی به سوی حزبالله و ایران گرایش پیدا کردند. بافت هویتی و مذهبی این کشور هم به این رویکرد کمک کرد چرا که شیعیان 30 تا 40 درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند و البته از قدرت اقتصادی خوبی هم برخوردارند. شکلگیری چنین فضایی در میان مردم کویت، باید تحت تاثیر حاشیهپردازیها و خبرسازیها قرار میگرفت تا ایران و حزبالله به عنوان یک تهدید امنیتی تلقی شوند.
وجهه منفی عربستان
هر چقدر که ایران و حزبالله پس از عملیات انتحاری داعش در مسجد امام صادق(ع) کویت، مورد اقبال برخی از گروههای مردمی این کشور قرار گرفتند، عربستان منفورتر شد. تابعیت سعودی عامل انتحاری دلیل مهمی بود تا نگاه مردم و دولت کویت به سعودیها تا حدی تغییر کند. به عنوان مثال دولت کویت در قبال ورود سعودیها به کشورش برخی محدودیتها را بهوجود آورد. برخی رسانهها و شبکههای اجتماعی هم محلی برای ابراز نارضایتی مردم از عربستان و سیاستهای حمایتی آن از گروههای تروریستی شد. طبیعی است که عربستان در چنین شرایطی، برای ترمیم چهره خود سعی خواهد کرد تا ایران و حزبالله را بد جلوه دهد. حتی برخی رسانهها پس از ماجرای دستگیری گروهک مسلح، از درخواست عربستان از کویت برای قطع ارتباط با ایران خبر دادند.
ضرورت تشدید ایرانهراسی پس از توافق وین
به نظر میرسد اصلیترین دلیلی که فضای منطقه را برای گسترش اقدامات ایرانهراسانه آماده ساخته است، توافق وین میان ایران و 1+5 میباشد. در شرایط کنونی غنیسازی ایران (با وجود اختلافنظر در خصوص برجام) مورد تائید طرف مقابل قرار گرفته است. عربستان احساس میکند که رقیب منطقهایاش یعنی ایران به متحدش یعنی آمریکا نزدیک شده است و این برای ریاض معنای خوبی ندارد. البته عربستان در این مسیر تنها نیست اما اصلیترین دولت در شورای همکاری خلیج فارس است که چنین تصوری دارد و بر همین اساس، رویکردهای ضد ایرانی خود را تشدید کرده است. در چنین فضایی، روابط کویت با ایران اگرچه گرم نبوده اما سرد هم نیست. دکتر ظریف در اولین دور سفرهای منطقهای خود پس از توافق وین به کویت سفر کرد و این حاوی معنای مشخصی برای عربستان بود.
به نظر میرسد رویکرد ضد ایرانی برخی مقامات و رسانههای کویتی طی هفتههای اخیر، بیشتر از آنکه ناشی از واقعیت باشد، در یک فضای طراحی شده توسط عناصر نزدیک به سعودی ایجاد شده است؛ فضایی که در آن، ذهنیت مردم کویت باید نسبت به ایران منفی و هرگونه ارتباط با آن برای دولت کویت، هزینههای اجتماعی و سیاسی داشته باشد. گروههای سلفی نزدیک به سعودی در کویت میتوانند در جهت منافع ریاض حرکت کنند.
منبع: رصد، پایگاه تحلیلی دفتر پژوهش]
این مدل رفتارها آنقدر جدی شد که پنج سال قبل، دولت عربستان اعلام کرد که ایران قصد داشته تا عادل الجبیر سفیر سابق عربستان در آمریکا را در رستورانی در این کشور ترور کند! این جنگ روانی علیه ایران آنقدر شدت گرفت تا نهایتا سازمان ملل ورود و ایران را محکوم کرد!
این رفتارها توسط عربستان بارها تکرار شده است. وقتی روابط ایران و مصری که مرسی اخوانی رئیس جمهور آن بود، در حال بهبود بود، ناگهان خبری منتشر شد مبنی بر اینکه سردار سلیمانی فرمانده سپاه قدس در هتلی در قاهره با برخی چهرههای شاخص اخوانالمسلمین دیدار کرده است! این خبرسازیها کافی بود تا شرایط طبیعی نزدیکی دو کشور به یکدیگر را تحت تاثیر حاشیهها و عملیاتهای روانی سعودی قرار دهد.
حالا اما نوبت کویت است. چندی قبل کویت اعلام کرد که یک گروهک را به همراه مقادیر زیادی اسلحه و مهمات در منطقه العبدلی این کشور بازداشت کرده است. اما نکته قابل تامل اینجا بود که برخی مقامات و رسانههای کویتی خیلی سریع این گروهک را منتسب به ایران و حزبالله کردند. این خبرسازیها هر روز بیشتر و بیشتر شد و ابعاد تازه تری پیدا کرد. اما چرا برخی مقامات و رسانههای کویتی به دنبال چنین رفتاری علیه ایران هستند؟ به نظر میرسد سه دلیل برای این امر قابل ذکر باشد:
وجهه مثبت ایران و حزبالله
پس از عملیات تروریستیای که داعش در مسجد امام صادق(ع) در کویت رخ داد، دولت و ملت این کشور رفتارهای منطقی معناداری اتخاذ کردند. امیر کویت ساعاتی پس از این عملیات انتحاری، در صحنه حاضر شد و بر اساس برخی نقلها، از دیدن اجساد جانباختگان متاثر شده و اشک ریخت. علاوه بر این، نمازهای مشترک میان شیعیان و اهل سنت دیگر اقدام مثبت امیر کویت و مردم این کشور بود که واکنشهای مثبتی را در پی داشت.
یکی از این واکنشها، از آنِ سیدحسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان بود که گفت: «کویت در برخورد با انفجار تروریستی، الگو ارائه کرد.» پس از این اظهار نظر نصرالله، برخی از شهروندان کویتی کمپینی را برای تشکر از او ایجاد کردند و برخی رسانههای این کشور هم تقدیر او از ملت کویت را در صفحه اول خود منتشر کردند. این نشانهها یعنی افکار عمومی در کویت، تا حدی به سوی حزبالله و ایران گرایش پیدا کردند. بافت هویتی و مذهبی این کشور هم به این رویکرد کمک کرد چرا که شیعیان 30 تا 40 درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند و البته از قدرت اقتصادی خوبی هم برخوردارند. شکلگیری چنین فضایی در میان مردم کویت، باید تحت تاثیر حاشیهپردازیها و خبرسازیها قرار میگرفت تا ایران و حزبالله به عنوان یک تهدید امنیتی تلقی شوند.
وجهه منفی عربستان
هر چقدر که ایران و حزبالله پس از عملیات انتحاری داعش در مسجد امام صادق(ع) کویت، مورد اقبال برخی از گروههای مردمی این کشور قرار گرفتند، عربستان منفورتر شد. تابعیت سعودی عامل انتحاری دلیل مهمی بود تا نگاه مردم و دولت کویت به سعودیها تا حدی تغییر کند. به عنوان مثال دولت کویت در قبال ورود سعودیها به کشورش برخی محدودیتها را بهوجود آورد. برخی رسانهها و شبکههای اجتماعی هم محلی برای ابراز نارضایتی مردم از عربستان و سیاستهای حمایتی آن از گروههای تروریستی شد. طبیعی است که عربستان در چنین شرایطی، برای ترمیم چهره خود سعی خواهد کرد تا ایران و حزبالله را بد جلوه دهد. حتی برخی رسانهها پس از ماجرای دستگیری گروهک مسلح، از درخواست عربستان از کویت برای قطع ارتباط با ایران خبر دادند.
ضرورت تشدید ایرانهراسی پس از توافق وین
به نظر میرسد اصلیترین دلیلی که فضای منطقه را برای گسترش اقدامات ایرانهراسانه آماده ساخته است، توافق وین میان ایران و 1+5 میباشد. در شرایط کنونی غنیسازی ایران (با وجود اختلافنظر در خصوص برجام) مورد تائید طرف مقابل قرار گرفته است. عربستان احساس میکند که رقیب منطقهایاش یعنی ایران به متحدش یعنی آمریکا نزدیک شده است و این برای ریاض معنای خوبی ندارد. البته عربستان در این مسیر تنها نیست اما اصلیترین دولت در شورای همکاری خلیج فارس است که چنین تصوری دارد و بر همین اساس، رویکردهای ضد ایرانی خود را تشدید کرده است. در چنین فضایی، روابط کویت با ایران اگرچه گرم نبوده اما سرد هم نیست. دکتر ظریف در اولین دور سفرهای منطقهای خود پس از توافق وین به کویت سفر کرد و این حاوی معنای مشخصی برای عربستان بود.
به نظر میرسد رویکرد ضد ایرانی برخی مقامات و رسانههای کویتی طی هفتههای اخیر، بیشتر از آنکه ناشی از واقعیت باشد، در یک فضای طراحی شده توسط عناصر نزدیک به سعودی ایجاد شده است؛ فضایی که در آن، ذهنیت مردم کویت باید نسبت به ایران منفی و هرگونه ارتباط با آن برای دولت کویت، هزینههای اجتماعی و سیاسی داشته باشد. گروههای سلفی نزدیک به سعودی در کویت میتوانند در جهت منافع ریاض حرکت کنند.
منبع: رصد، پایگاه تحلیلی دفتر پژوهش]